Culturele misverstandenden Voortgezet Onderwijs

Samenvatting

Politici en publicisten spreken op hoge toon over heden en toekomst van de Nederlandse multiculturele samenleving. Maar het lot daarvan ligt niet primair in hun handen maar in die van de werkers van elke dag, zoals docenten op scholen. In deze studie zien we docenten op scholen voor voortgezet onderwijs in actie als ze in een sterk gemengde klas met culturele misverstanden worden geconfronteerd. [...] Het is fascinerend om in deze studie in negen uitgewerkte typische gevallen van een cultureel misverstand van stap tot stap te volgen hoe de docenten geheel eigen wijze het dreigende ongenoegen in goede banen leiden, soms zonder succes, vaak met indrukwekkende resultaten. [...] Wat mij betreft voedt deze studie enige hoop dat met wat gekraak links en rechts, over een tijdje een samenleving is ... ontstaan die helemaal niet meer multicultureel heet maar: de Nederlandse samenleving. Voor de vakgenoten uit rechtssociologie en rechtsantropologie is het bovendien een prettige verrassing dat de auteur oude theorie een nieuw leven geeft. Vele studies over wetstoepassing door ambtenaren bijv. lieten twee dingen zien. ¿Ik geloof niet dat het hier volgens de regels gaat¿ is het ene punt, het andere is dat er toch wel andere regels te ontdekken vielen in dit ambtelijke gedrag nl. informele buitenwettelijke regels die men zelf in de praktijk liet opkomen en die het nodige houvast gaven. Maar wat blijkt nu? Ofschoon de docenten zich op handenvol van dergelijke onofficiële praktijkregels weten te beroepen, laat Urems zorgvuldige analyse zien dat ook die praktijkregels aan de docent niets bieden. Telkens weer moeten de docenten het zelf doen en steeds weer eigen, nieuwe afwegingen maken. Maar wel praten ze steeds over regels. Waarom? Met antwoorden op zulke vragen blaast Damir Urem een belangrijk leerstuk nieuw leven in. Andre Hoekema, Amsterdam, april 2009.