Asclepiusreeks Libertas philosophandi

Samenvatting

De dertien auteurs in deze bundel hebben hun bijdragen voornamelijk geschreven rond het thema ¿Libertas philosophandi¿. Spinoza verdedigde de vrijheid om te filosoferen in zijn Tractatus theologico-politicus, dat in een aantal edities en vertalingen (nrs. 39-47) een centrale plek inneemt tussen de werken van Spinoza die in de tentoonstelling zijn opgenomen, waarvan het catalogusdeel van dit boek door dr Cis van Heertum is verzorgd. Na een inleidend artikel over de vrijhaven die Amsterdam binnen bepaalde grenzen was voor ¿andersdenkenden¿ (prof. dr Piet Visser) wordt in een biografisch gedeelte Spinoza¿s verhouding tot zijn joodse achtergrond en het onderwijsinstituut Ets Haim, waar hij zijn eerste vorming heeft gekregen, ... uiteengezet (prof. dr Steven Nadler en drs Abraham Rosenberg). De Amsterdamse vriendenkring van Spinoza en hun onderlinge relaties vormen het onderwerp van het volgende artikel (dr Frank Mertens). Een overzicht van de (filosofische) werken in Spinoza¿s bibliotheek aan de hand van de overgeleverde inventaris (dr Henri Krop) besluit het biografische deel. In het volgende deel, dat filosofisch-politiek georiënteerd is, komen de vijf verschillende filosofische tradities waar Spinoza uit heeft geput aan bod (prof. dr Wiep van Bunge), wordt Spinoza als ¿filosoof van de vrijheid¿ nader beschouwd (Prof. dr Piet Steenbakkers), krijgt het godsbesef van Spinoza invulling (prof. dr Herman De Dijn) en wordt de huidige relevantie van Spinoza¿s beschouwingen over godsdienst, democratie en tolerantie in het licht van de Tractatus theologico-politicus aangetoond (dr Paul Juffermans en drs Miriam van Reijen). Het derde deel, over aspecten uit de receptiegeschiedenis van Spinoza, bespreekt specifiek de affiniteit tussen de denkbeelden van de Italiaanse Renaissance filosoof Giordano Bruno (dr Leen Spruit), onderzoekt Spinoza¿s zogenaamde atheïsme en haar relatie tot de leer van Jacob Böhme, kabbala en magie op basis van een bericht over een tot nu toe onbekende episode uit zijn jeugd (dr Carlos Gilly) en besluit met een verslag van de kunstzinnige verbeelding van een episode uit Spinoza¿s leven die in werkelijkheid nooit heeft plaatsgevonden: het proces tegen de Amsterdamse filosoof (dr Adri K. Offenberg).