REVE-VAN OORSCHOT - BRIEFWISSELING 1957-1987

Samenvatting

De briefwisseling tussen Reve en zijn uitgever Geert van Oorschot is wellicht een van de belangrijkste die hij voerde. Zij omvat vrijwel de gehele periode van zijn schrijverschap, namelijk van 1951 tot 1987, toen Van Oorschot stierf. Ook is het een van de omvangrijkste: 435 van de ruim 700 brieven in deze uitgave zijn van Gerard Reve. In november 1949 verschijnt de novelle Werther Nieland van Gerard Kornelis van het Reve bij N.V. Uitgeversmaatschappij G.A. van Oorschot in de reeks cahiers De Vrije Bladen. In de hierna volgende veertien jaren zijn de schrijver en zijn uitgever elkaars steun en toeverlaat. Van het Reve publiceert veel van zijn werk in Van Oorschots literaire tijdschrift Tirade, waarvan hij ook een aantal jaren redacteur is. Van Oorschot geeft dit werk in boekvorm uit. Met de ... bundeling van de in Tirade voorgepubliceerde reisbrieven in Op weg naar het einde (1963) breekt Van het Reve in één klap door naar het grote publiek. De publicatie van de vervolgbundel Nader tot U (1966) luidt voor hem een onstuimige periode in. De hierin opgenomen 'Brief uit het huis genaamd "Het Gras"' leidt tot vragen in het parlement en komt hem te staan op een proces wegens godslastering, dat tot voor de Hoge Raad wordt uitgevochten en dat hij in 1968 glansrijk wint. Dat jaar wordt hem de prestigieuze P.C.Hooftprijs voor letterkunde toegekend. Kort daarna 'trouwt' hij met zijn (toenmalige) liefdesvriend Willem Bruno van Albada ('Teigetje' in het werk) in de Allerheiligste Hartkerk te Amsterdam tijdens een groots opgezette feestavond die live wordt uitgezonden op de televisie. De briefwisseling wordt huiselijker wanneer Reve enige tijd doorbrengt in het vakantiehuisje van Geert en Hillie van Oorschot in Zuid Frankrijk. Het bevalt hem daar zo goed, dat hij zich uiteindelijk daar in de buurt vestigt. De eerste tekenen van Reves ontevredenheid over Van Oorschot en de eerste contacten met zijn toekomstige uitgever Johan Polak, zijn dan al uit de brieven af te lezen geweest. In de jaren zeventig blijven beide heren, ondanks hun zakelijke breuk, corresponderen, waarbij Reves wens de oude titels die bij van Oorschot verschenen zijn terug te trekken en het niet verschijnen van de door Van Oorschot gecontracteerde titel Het Boek van het Violet en de Dood terugkerende onderwerpen zijn. Wanneer begin jaren tachtig tot uitgave van de Brieven aan Josine M. besloten wordt en de contracten voor de oude titels verlengd zijn, wordt de toon van de brieven weer vriendschappelijker, culminerend in Reves gedicht 'Geert van Oorschot' dat de ontvanger ten diepste ontroert. In 1987 ontstaat er opnieuw een verschil van mening over de goedkope edities van Op weg naar het einde en Nader tot u. Niet lang na het hierover door Reve aangespannen en verloren proces, stierf Geert van Oorschot.