Zuiver lezen

Samenvatting

Alleen wie zuiver leeft, kan zuiver lezen.Dat is de centrale gedachte van de lectio divina, de manier van bijbellezen zoals die werd beoefend door de woestijnvaders uit de vierde tot de zevende eeuw na Christus. Volgens de lectio divina is de betekenis van bijbelwoorden alleen te achterhalen door lezers die de tekst met een respectvolle, biddende houding benaderen. Sinds de verlichting werd deze vorm van omgang met de Schrift echter afgeschreven als methode. De lectio divina zou wel vroom maar niet wetenschappelijk zijn. Dit boek toont aan dat die gedachtegang niet klopt.Zuiver Lezen verschaft ons nieuwe inzichten in de omgang met en de betekenis van de bijbel. Tegelijkertijd bekritiseert Reedijk de wetenschapstheoretische claims van het gangbare bijbelonderzoek. Aan de hand van de Collatio ... XIV van Cassianus wordt eerst de leef- en gedachtewereld van de woestijnvaders beschreven. Hun verstaan van de bijbel wordt vergeleken met de denkbeelden van Origenes en Augustinus. Aan de hand van enkele moderne auteurs die de bijbel eveneens biddend willen lezen, wordt vervolgens een brug geslagen naar onze tijd.Zuiver lezen is een toegankelijk werk voor iedereen die geïnteresseerd is in de bijbel, spiritualiteit, hermeneutiek en de monastieke wereld. Met een aanvullend artikel door Dr. Ilse N. Bulhof,getiteld: Lectio divina: implicaties en consequenties De innerlijke kloof die ons van God scheidt, werd in de moderne tijd veruiterlijkt tot de kloof tussen sprekend subject en stom object, met als varianten de kloof tussen heden en verleden, mens en natuur. Met Reedijk kunnen we opnieuw ontdekken dat de kloof in onszelf ligt, en dat God zich altijd en overal kan manifesteren overal en altijd waar een mensenhart open voor liefde is. Reedijk biedt een alternatief voor de op wetenschap gebaseerde omgang met de Heilige Schrift () een wijds en bevrijdend alternatief.Prof. Dr. I.N. Bulhof InhoudInleidingHoofdstuk 1: Bijbellezen in de woestijn1.1 De bijbel tussen leven en lezen1.2 De woestijnvaders als lezer1.3 De woestijnvaders en Cassianus als gids1.4 De collatio als opgetekend leergesprek Hoofdstuk 2: Cassianus' Collatio XIVvertaling en commentaar2.1 Abt Nesteros over de kennis van de religieuzen2.2 Hoe men kennis moet verwerven over zaken die het geestelijke aangaan2.3 De aardse vervolmaking kent twee niveaus van handelen2.4 Het aardse leven krijgt gestalte aan de hand van vele levensstaten en wensen2.5 Volharden in de taak die men op zich genomen heeft2.6 De onstandvastigheid van de zwakken2.7 Een voorbeeld van kuisheid waarin we leren dat niet alles door iedereen moet worden nagevolgd2.8 Geestelijke kennis2.9 De aardse kennis draagt bij tot de geestelijke2.10 De discipline die we ons eigen moet maken voor de ware kennis2.11 De vele betekenissen van de Heilige Schrift2.12 Vraag: Hoe slagen we erin de wereldse liederen te vergeten?2.13 Antwoord: Op welke wijze we de roestplekken van ons geheugen kunnen verwijderen2.14 Door een onzuivere geest kunnen we geestelijke kennis niet overleveren noch ontvangen2.15 Tegenwerping: vele onzuiveren hebben die kennis wel en vele heiligen niet2.16 Antwoord: slechte mensen kunnen de ware kennis niet hebben2.17 Aan wie de betekenis van de volmaaktheid moet worden onthuld2.18 Wat de oorzaken zijn die het leren van het geestelijke tevergeefs maken2.19 Ook zondaren ontvangen dikwijls de gave van heilbrengend onderricht Hoofdstuk 3: Cassianus' bijbelse hermeneutiek: een vergelijking met Origenes en Augustinus3.0 Inleiding3.1 Collatio XIV thematisch belicht3.2 Origenes' De Principiis en Cassianus3.3 Augustinus' De doctrina christiana en Cassianus3.4 Conclusies Hoofdstuk 4: De Moderne Lectio Divina4.0 Inleiding4.1 Célestin Charlier4.2 Pierre-Yves Emery4.3 Enzo Bianchi4.4 Jean Leclerq4.5 Mario Masini4.6 Tussenbalans4.7 Kees Waaijman4.8 Balans: Twee breuklijnen Hoofdstuk 5: Collatio XIV en de bijbelse hermeneutiek5.0 Inleiding5.1 Wetenschapskritiek en bijbelse hermeneutiek5.2 De vier betekenissen en de ene lezer5.3 De voorrang van de praxis5.4 Zuiver zijn en valse ambitie5.5 Leraar en leerling: valse ambitie en zwijgen5.6 Trouw zijn en zwijgen5.7 Eindbalans en Conclusies