Aan plaatsen gehecht

Samenvatting

Wat hebben de Titus Brandsmakapel in Nijmegen, het standbeeld van Willibrord-te-paard in Utrecht en een willekeurige biechtstoel gemeen? Het zijn stuk voor stuk 'plaatsen' waaraan de katholieke herinnering zich heeft gehecht. In heel Nederland zijn plaatsen te vinden die op een of andere manier verwijzen naar gebeurtenissen, personen of rituelen die in de afgelopen eeuwen mee vorm hebben gegeven aan de identiteit van Nederlandse katholieken. Terwijl op de ene plaats de katholieke cultuur nog volop bloeit, zoals bij het beeld van de Sterre der Zee in Maastricht, is die op andere plekken pas recent weer herleefd, zoals op de Adelbertusakker in Egmond, die er eeuwen verwaarloosd heeft bijgelegen. Op sommige plaatsen lijkt de katholieke cultuur geheel afwezig zoals bij het Olympisch Stadion ... in Amsterdam, op andere is zij ook nu nog gekleurd door soms heftige emoties, zoals bij het Marietje Kessels-monument in Tilburg. In deze bundel worden 48 van dergelijke herinneringsplaatsen voor het voetlicht gehaald. Hoe zijn zij ontstaan? Waar verwijzen ze naar? Welke betekenis werd en wordt eraan gehecht? Is die betekenis altijd hetzelfde gebleven? Het zijn vragen die de historische benadering kenmerken van het door de Franse historicus Pierre Nora gemunte concept lieux de mémoire, plaatsen van herinnering. Onder redactie van Jan Jacobs (emeritus hoogleraar kerkgeschiedenis, Tilburg), Lodewijk Winkeler (hoofd van het Katholiek Documentatie Centrum) en Albert van der Zeijden (wetenschappelijk medewerker van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed) hebben veertig deskundige auteurs, met deze vragen als leidraad, die 48 herinneringsplaatsen aan een onderzoek onderworpen, en daarbij vaak verrassende ontdekkingen gedaan. Daarmee biedt dit boek een fascinerende doorsnede van de katholieke herinneringscultuur van de afgelopen twee eeuwen. 'Aan plaatsen gehecht' is rijk geïllustreerd met oude en nieuwe foto's. De beeldredactie was in handen van Ellen Brok, audiovisueel archivaris van het KDC.