Het uitzonderlijke van Frankrijk en zijn historische achtergrond

Samenvatting

In dit boek zoekt de auteur, Joop van Buschbach, in het geschiedkundig verleden van Frankrijk naar de oorzaken, waarom het land thans problemen heeft in staatkundig, economisch en maatschappelijk opzicht in vergelijking met de andere landen van Noordwest-Europa. Deze problemen zijn opvallend omdat men van Frankrijk in haar startsituatie in de eerste eeuwen van onze jaartelling, gezien haar vele positieve aanvangscondities (prima klimaat, goede geografische configuratie, vruchtbare, gevarieerde bodemcondities, een talrijke bevolking van tussen de 8 en 12 miljoen zielen), de verwachting had kunnen koesteren van een Frankrijk, superieur binnen Noordwest-Europa. Het stimulerend, regelend en controlerend instituut van de Kerk van Rome vestigde zich in de ruimte van Noordwest-Europa als eerste in ... Frankrijk en Keltenland was een relatief ontwikkeld land op de punten van agrarisch en ambachtelijk bestel. In haar geschiedenis heeft Frankrijk zich doen gelden als een land van de grote denkers. Wetenschappers droegen op adequate wijze bij aan de ontwikkeling van de Europese beschaving en het land speelde een voorname rol in de verbreiding van de grondslagen van die beschaving, als het christendom, de renaissance, de Verlichting en het socialisme. Maar het land verschilt nu in vele opzichten van alle of de meeste referentielanden. De katholieke kerk en het katholicisme zijn dominant gebleven, het protestantisme is praktisch geëlimineerd tijdens het Ancien Régime, de staatkundige structuur is centraliserend (van de andere landen gedecentraliseerd), de staat beheerst veel meer dan elders het economisch bestel. Wellicht hebben deze omstandigheden de positieve aanvangscondities onttroond? Of was deze startsituatie té gunstig voor een evolutionaire, evenwichtige ontwikkeling? Het verhaal beoogt tevens een volledige geschiedenis van Frankrijk te zijn om aan te tonen dat veel aan Frankrijk geenszins uitzonderlijk is, echter, het accent ligt op het politico-administratief systeem, de economische potentie, de sociale stratificatie en de niet adequate rol voor de middengroepen, alsmede een tekort aan educatieve doelmatigheid en efficiency. De opeenvolgende fases in de Franse geschiedenis die zeer uitgebreid worden behandeld, vinden hun aanvang in de grote invloed van de Romeinse beschaving en eindigen met de periode van mei 2012 tot voorjaar 2014, het bewind van president François Hollande.