50 Jaar Fokker Friendship

Samenvatting

Op 15 maart 1996 werd Fokker failliet verklaard en daarmee kwam een einde aan drie-kwart eeuw vliegtuigproduktie in Nederland. Maar de naam Fokker en die van haar meest bekende vliegtuig, de F27 Friendship, zullen voor altijd een ereplaats blijven innemen in de annalen van de wereldluchtvaart. Het begon in 1949 toen Fokker een subsidie ontving van het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling om de haalbaarheid van een in Nederland gebouwd verkeersvliegtuig te bestuderen. In 1953 kwam Fokkers hoofdconstructeur H.C. van Meerten met een voorstel voor een tweemotorig turboprop verkeersvliegtuig voor 32 passagiers dat bedoeld was als de proverbiale opvolger van de uit 1935 stammende Douglas Dakota. Van deze laatste waren over de hele wereld toen nog zo\'n 5.000 in gebruik en hoewel ... ze nog steeds goede diensten verleenden, konden ze natuurlijk niet eeuwig mee. Bovendien eisten betalende passagiers modernere vliegtuigen. Hierdoor onstond in de jaren vijftig van de vorige eeuw een rage in het Westen om een "Dakota opvolger" te vinden. Meer dan een half dozijn grote en kleine vliegtuigbouwers en -ontwerpers deden hieraan mee, maar het was de Friendship die met de erepalm ging strijken. Van 1955 tot het einde van de productie in juni 1986 zijn er bij Fokker en bij het Amerikaanse Fairchild in verschillende uitvoering in totaal 786 gebouwd. Pas in 1983 en1984 verschenen er in het Westen serieuze concurenten op het toneel in de vorm van de Canadese Dash-8 en de Frans-Italiaanse ATR-42.In 1985 bracht Fokker de F50 uit als opvolger van de Friendship, en hoewel deze minder succes had dan zijn illustere voorganger, zijn er toch nog 214 afgeleverd voor de fabriek dicht ging. Vandaag, na vijftig jaar, zijn er nog maar een paar Friendships over, waaronder het tweede prototype dat door de Nederlandse F27 Friendship Association met grote liefde is gerestaureerd. Een klein aantal andere staat in museums of als poortwachters op militaire vliegvelden. De weinige nog werkende Friendships worden veelal door koerierdiensten in het vervoer van kleine pakjes gebruikt. De Friendship en zijn succesvolle en minder successvolle concurrenten zijn er niet in geslaagd de Dakota geheel uit de lucht te verdringen want deze vliegt nog steeds in kleine aantallen in enkele Zuid Amerikaanse en Afrikaanse landen, maar wij mogen in Nederland met recht trots zijn op dit vaderlandse product dat over de hele wereld miljoenen passagiers vlot, veilig en geriefelijk naar hun bestemming heeft gebracht.