Re-integratie van de zieke werknemer

Samenvatting

Re-integratie van zieke werknemers is en blijft een hot item in het Nederlandse sociaal recht. De afgelopen decennia is veel werk gemaakt van re-integratie, met als belangrijke maatregelen de invoering van twee jaar loondoorbetaling bij ziekte en de Wet verbetering poortwachter. Daarmee is in Nederland rond arbeidsongeschiktheid van werknemers een uniek stelsel ontstaan. Maar ook 'Europa' heeft invloed op hoe de rechten en plichten bij re-integratie worden gevormd. EU-lidstaten zijn namelijk verplicht in hun werkgelegenheids- en arbeidsmarktbeleid rekening te houden met gezamenlijke Europese doelstellingen, die zijn samen te vatten met het woord 'flexicurity'. De centrale vraag in Re-integratie van de zieke werknemer is: voldoet het Nederlandse re-integratierecht aan die ... doelstellingen? In deze juridische studie wordt toegelicht waarom het streven naar flexicurity in wezen gelijk staat met het streven naar sociale rechtvaardigheid. Het Nederlandse re-integratierecht kan pas aan flexicuritydoelen voldoen als het sociaal rechtvaardig is. Dat begrip wordt rechtsfilosofisch besproken en concreter gemaakt door een catalogus te ontwikkelingen van de leidende waarden en beginselen van het Nederlandse sociaal recht. Het huidige re-integratierecht wordt vervolgens uitgebreid beschreven, waarna een toetsing plaatsvindt aan die waarden en beginselen. Is bij de regels rond loondoorbetaling bij ziekte, de controlevoorschriften, de verzuimvoorschriften en de re-integratievoorschriften wel rekenschap gegeven van die uitgangspunten? Als dat zo is dan wordt flexicurity vervolgens alleen gediend als het re-integratierecht concreet aan zieke werknemers een betrouwbare en flexibele contractspositie biedt, hun optimale inzet bevordert of als een balans bestaat tussen de rechten en plichten van alle betrokkenen. De conclusie is dat flexicurity op belangrijke onderdelen niet wordt bevorderd. Met 26 aanbevelingen om het re-integratierecht anders vorm te geven (deels geïnspireerd door een vergelijking met Duitsland) kan de balans in rechten en plichten worden hersteld, zodat Nederland meer in de pas loopt met de rest van de EU.