De kunst van het internet

Samenvatting

In 2004 laat het toenmalige Ministerie van Justitie de Nederlandse antieken kunsthandel doorlichten in het kader van het 'Programma preventie georganiseerde criminaliteit'. Daaruit komt naar voren dat internetveilingen terrein winnen op reguliere veilingen. In 2007 blijkt uit een door Interpol uitgevoerde survey dat sprake is van een toename van de illegale handel in cultuurgoederen via internet, maar blijft onduidelijk welke rol internet precies speelt binnen de illegale handel en hoe koper en verkoper op internet te werk gaan. Dit zijn redenen voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) om een verkennend onderzoek te laten verrichten naar de aard en omvang van de handel in cultuurgoederen via internet. Het onderzoek omvat een literatuurstudie, interviews met deskundigen ... en een internetsearch. In De kunst van het internet doen de onderzoekers verslag van hun bevindingen. In totaal vinden zij op twee toonaangevende Nederlandse online handelsplaatsen 681 mogelijk illegale objecten, die hun oorsprong vinden in verschillende continenten en uit verschillende historische periodes. Het gaat bijvoorbeeld om Romeinse pijlpunten en precolumbiaans aardewerk. De economische waarde van de aangeboden voorwerpen blijkt veelal laag te zijn en het aantal personen dat mogelijk illegale voorwerpen aanbiedt via de onderzochte handelsplaatsen, is beperkt. Het onderzoek maakt verder duidelijk dat de bestaande wet- en regelgeving voldoet met betrekking tot de aanpak van de illegale handel in cultuurgoederen via internet, maar de onderzoekers constateren wel een aantal lacunes in de keten van toezicht en handhaving. Gelet op de omvang van het probleem zoals in dit verkennende onderzoek is geconstateerd, is het een afweging van belangen of, en zo ja in hoeverre, er meer geïnvesteerd zou moeten worden in de aanpak van de online illegale handel in cultuurgoederen. De reeks Veiligheidsstudies is een initiatief van het netwerk Samenwerkende Kennisinstellingen voor Veiligheid (SKV-netwerk). De reeks staat onder redactie van dr. S. Pleysier (coördinator Expertisecentrum Maatschappelijke Veiligheid van de Katholieke Hogeschool Zuid-West Vlaanderen, België, dept. IPSOC), drs. W.K.F. Rodenhuis (lector Risicobeheersing aan de Saxion Hogescholen te Enschede en Deventer), prof. dr. W.Ph. Stol (lector Cybersafety aan de NHL Hogeschool, bijzonder hoogleraar Politiestudies aan de Open Universiteit en onderzoeker aan de Politieacademie) en dr. J. Timmer (lector Veiligheid en Sociale Cohesie aan Windesheim).